ଭୁବନେଶ୍ବର : ଓଡ଼ିଶାର ଆଦିବାସୀ ଜୀବନ, ଭାଷା, କୃଷି ସମୃଦ୍ଧି, ଆଦିବାସୀ ମହିଳାସଶକ୍ତୀକରଣ, ସାଂସ୍କୃତିକ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଓ ସଂରକ୍ଷଣ, ଜୀବିକା ଓ ରୋଜଗାର ସୁଯୋଗ କୁ ନେଇ ଆୟୋଜିତ ଆଦିବାସୀ ମେଳା ଭୁବନେଶ୍ବର ୟୁନିଟ୍-୧ସ୍ଥିତ ଆଦିବାସୀ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ପଡ଼ିଆକୁ ଏକ ମିନି ଆଦିବାସୀ ଗ୍ରାମ ଓ ‘ହାଟ’ରେ ପରିଣତ କରିଥିଲା । ଏହି ୧୧ ଦିନ ଧରି ଚାଲିଥିବା ମେଳାରେ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ଓ ଜାତି ଉନ୍ନୟନ ବିଭାଗ ସ୍କୁଲର ମେଧାବୀ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଓ ବିଭିନ୍ନ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଓ ବର୍ଗର ବିଜେତାଙ୍କୁ ଶେଷ ଦିନରେ ପୁରସ୍କାର ବିତରଣ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଚଳିତ ବର୍ଷର ବାର୍ଷିକ ଆଦିବାସୀ ମେଳାର ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ ଥିଲା ତିନି ଦିନିଆ ବହୁଭାଷୀ ନାଟକ ମହୋତ୍ସବ। ଏହି ମହୋତ୍ସବରେ ସାନ୍ତାଳି, ଦେଶିଆ, ହୋ ଓ ମୁଣ୍ଡାରୀ ଭାଷାରେ ପରିବେଷିତ ସାମାଜିକ ସଚେତନତା ଓ ବହୁସଂସ୍କୃତିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯାଇଥିବା ନାଟକ । ମନ୍ଦିରମାଳିନୀ ସହରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ବିଶ୍ୱ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀରେ ରାଜ୍ୟରେ ମାତୃଭାଷା ଭିତ୍ତିକ ଶିକ୍ଷାର ମହତ୍ତ୍ବ ଓ ଏହାର ପୃଷ୍ଠପୋଷକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ବାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଅତିରିକ୍ତ ଦୁଇଟି ମୁଖ୍ୟ ଆକର୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ ୧୦ଟି ଆଦିବାସୀ କୁଡ଼ିଆ ରହିଥିଲା । ଯେଉଁଥିରେ ୭ଟି ଆଦିମ ଜନଜାତି ବା ପିଭିଟିଜି ଏବଂ ୩ଟି ଅନ୍ୟ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଗୋଷ୍ଠୀ ରହିଥିଲେ। ରାଜ୍ୟର ସମୁଦାୟ ୬୨ଟି ଜନଜାତି ମଧ୍ୟରୁ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ବିଭିନ୍ନ ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ୪୦ଟି ଦଳ ଦ୍ୱାରା ଆଦିବାସୀ ସଂସ୍କୃତିର ସୁନ୍ଦର ନୃତ୍ୟ ପରିବେଷଣ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ଓ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ବିକାଶ, ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଓ ପଛୁଆ ବର୍ଗ କଲ୍ୟାଣ ବିଭାଗର ବହୁ ପ୍ରତୀକ୍ଷିତ ବାର୍ଷିକ ଉତ୍ସବ ହେଉଛି ଆଦିବାସୀ ମେଳା । ଚଳିତ ବର୍ଷ ଏହି ମେଳାରେ ୧୦ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଲୋକଙ୍କ ସମାଗମ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ମେଳାରେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ୫ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କାର ବ୍ୟବସାୟ ହୋଇଥିବା ଆଯୋଜକଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି ।
ଆଦିବାସୀ ମେଳା ୨୦୨୪ର ସମାପନୀ ଉତ୍ସବରେ ସମ୍ମାନିତ ଅତିଥି ଭାବେ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି/ଜନଜାତି ଉନ୍ନୟନ, ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଓ ପଛୁଆ ବର୍ଗ କଲ୍ୟାଣ ତଥା ଆଇନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ସାରକା ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଉନ୍ନୟନ ପରିଷଦ (ଏସଡିସି)ର ଉପଦେଷ୍ଟା ଶ୍ରୀ ପ୍ରଦୀପ ମାଝୀ, ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି/ଜନଜାତି ଜାତି ବିକାଶ ଉପଦେଷ୍ଟା ଶ୍ରୀମତୀ ସରୋଜିନୀ ହେମ୍ବ୍ରମ, ପଛୁଆ ବର୍ଗ ବ୍ୟାପାର ଉପଦେଷ୍ଟା ତାହେରା ଖାତୁନ, ଅନ୍ବେଶା ଓ ଆକାଂକ୍ଷା ଯୋଜନାର ଉପଦେଷ୍ଟା ଶ୍ରୀମତୀ ଏଲିନା ଦାଶ ପ୍ରମୁଖ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ।
ସମ୍ମାନିତ ଅତିଥି ଭାବେ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ଓ ଜାତି ଉନ୍ନୟନ, ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଓ ପଛୁଆ ବର୍ଗ କଲ୍ୟାଣ ବିଭାଗର କମିଶନର-ତଥା-ସଚିବ ଶ୍ରୀମତୀ ରୂପା ରୋଶନ ସାହୁ ଓ ଆଦିବାସୀ ଉନ୍ନୟନ ସମବାୟ ନିଗମ ଓଡ଼ିଶା ଲିମିଟେଡର ପରିଚାଳନା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଡ. ପୋମା ଟୁଡୁ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ। ଆଦିବାସୀ ଭାଷା ଓ ସଂସ୍କୃତି ଏକାଡେମୀର ମେମ୍ବର ସେକ୍ରେଟାରୀ ଶ୍ରୀ ଇନ୍ଦ୍ରମଣି ତ୍ରିପାଠୀ ଓ ବିଭାଗର ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀମାନେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ।
ମେଳାର ଶେଷ ଦିନରେ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଓ ଜନଜାତି ଗବେଷଣା ଓ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ବା ଏସସିଏସଟିଆରଟିଆଇ ପକ୍ଷରୁ ଆୟୋଜିତ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ଆଦିବାସୀ ଚିତ୍ରାଙ୍କନ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବା ୬ ଜଣ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ, ଆଦିବାସୀ ଭାଷାରେ ରାଜ୍ୟସ୍ତରୀୟ ପ୍ରବନ୍ଧ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବା ୩୨ ଜଣ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଏବଂ ମାଟ୍ରିକ ପରୀକ୍ଷାରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବା ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଓ ଜନଜାତି ସ୍କୁଲର ୧୦୪ ଜଣ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ପୁରସ୍କୃତ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଡାଏରୀ ଲେଖିବା ଓ ପର୍ବତାରୋହଣ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ଏକଲବ୍ୟ ମଡେଲ ଆବାସିକ ବିଦ୍ୟାଳୟର ସିବିଏସଇ ଦଶମ ଶ୍ରେଣୀ ବୋର୍ଡ ପରୀକ୍ଷା-୨୦୨୩ର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବା ୧୪ ଜଣ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କୁ ସମ୍ମାନିତ କରାଯାଇଛି। ୫୦ଟି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନକାରୀ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଓ ଜନଜାତି ହାଇସ୍କୁଲକୁ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧିତ କରାଯାଇଥିଲା । କୃଷି ଓ ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଅବଦାନ ପାଇଁ ୯ ଜଣ ବିଶିଷ୍ଟ ଆଦିବାସୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା କରାଯିବା ସହ ଆଦିବାସୀ ଜୀବନକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଥିବା ୩ଟି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଆଦିବାସୀ କୁଡ଼ିଆ (୪ ଜଣ ବିଜେତା)ଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା କରାଯାଇଥିଲା ।
ଏହାବ୍ୟତୀତ ଏହି ସମାରୋହରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିବା ଆଦିବାସୀ ସାମଗ୍ରୀ ବିକ୍ରି କରିଥିବା ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀର ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସଫଳତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯାଇଥିଲା। ଉଦଯାପନୀ ଦିବସରେ ପରିବେଷଣ କରୁଥିବା ଆଦିବାସୀ ନୃତ୍ୟ ଓ ନାଟକ ଦଳକୁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା।
ମେଳାର ଉଦଯାପନୀ ସମାରୋହର ଶେଷ ବକ୍ତବ୍ୟରେ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ଓ ଜାତି ଉନ୍ନୟନ, ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଓ ପଛୁଆ ବର୍ଗ କଲ୍ୟାଣ ବିଭାଗର କମିଶନର-ତଥା-ସଚିବ ଶ୍ରୀମତୀ ରୂପା ରୋଶନ ସାହୁ କହିଥିଲେ ଯେ, ଓଡ଼ିଶା ରେ ୧୩ଟି ଆଦିମ ଜନଜାତିଙ୍କ ସମୃଦ୍ଧ ଆଦିବାସୀ ପରମ୍ପରା ରହିଛି ଏବଂ ମୋଟ ୬୨ଟି ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ବ୍ୟତୀତ ଅନେକ ଉପଭାଷା ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଛି। ଆମେ ସେମାନଙ୍କ ସାମଗ୍ରିକ ବିକାଶ, ସାଂସ୍କୃତିକ ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ କଲ୍ୟାଣ ଦିଗରେ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛୁ, ଯାହା ଫଳରେ ଏହି ସଫଳତା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସମ୍ମାନ ପାଇବ।