ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଆଦିବାସୀ ଅଧ୍ୟୁଷିତ ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାର ଖଣି ଖାଦାନ ଭରା ହେମଗିରି ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାଲିଥିବା ଅବରୋଧ ଓ ଆନ୍ଦୋଳନ ଯୋଗୁଁ ଘୋର ଆର୍ଥିକ ସଙ୍କଟ ଦେଖାଦେଇଛି। ଯେହେତୁ ଏହି ଅନାବଶ୍ୟକ ବାଧା ସ୍ଥାନୀୟ ଅର୍ଥନୀତି ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି, ତେଣୁ ଖଣିରୁ କୋଇଲା ପରିବହନ ପ୍ରତି ଏଭଳି ପ୍ରତିରୋଧ ଜାରି ରହିଲେ ଆଗକୁ ସ୍ଥିତି ଆହୁରି ବିଗିଡିବ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିଛନ୍ତି।
ଏହି ଅବରୋଧର ପ୍ରଭାବ କେବଳ ବଢୁଥିବା କୋଇଲା ପରିବହନ ବ୍ୟବସାୟରେ ନିୟୋଜିତ ଭାରିଯାନ ମାଲିକଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରତିକୂଳ ପ୍ରଭାବ ପକାଉନାହିଁ ବରଂ ପରୋକ୍ଷରେ ଖଣି ଶିଳ୍ପ ଉପରେ ନିର୍ଭରକରୁଥିବା ଶ୍ରମିକ ଓ ସେମାନଙ୍କ ପରିବାର ମଧ୍ୟ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଉଛନ୍ତି । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଖଣି ଓ କୋଇଲା ଶିଳ୍ପ ପ୍ରତି ନିବେଶକଙ୍କ ବଢ଼ୁଥିବା ଅସନ୍ତୋଷ ଏକ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଓ ବିପଜ୍ଜନକ ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି।
ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା ହେମଗିର ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଜାମକାଣି, ଗିରିସିମା, ମେଣ୍ଡା ଓ ଝାରପାଳନ ରାଜସ୍ୱ ଗ୍ରାମର ବିସ୍ଥାପିତ ପରିବାର ଗତବର୍ଷ ଜୁନ୍ ୧୪ ତାରିଖରୁ ଖଣି ଖନନ ବିରୋଧରେ ଆନ୍ଦୋଳନ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପରେ ଅଶାନ୍ତି ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ୨୦୧୧ମସିହାରୁ ବନ୍ଦ ଥିବା ଜାମକାଣି କୋଇଲା ଖଣି ପ୍ରଥମେ ଭୂଷଣ କମ୍ପାନି ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହେଉଥିଲା। ଏହି ସମୟରେ ବିସ୍ଥାପିତ ପରିବାରଙ୍କୁ ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ ଓ ଥଇଥାନ ପାଇଁ କ୍ଷତିପୂରଣ ମିଳିଥିଲା। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବେଦାନ୍ତ ନିଲାମ ଜରିଆରେ ମାଲିକାନା ହାସଲ କରିବା ସହ ଖଣି ଓ ବିସ୍ଥାପିତ ପରିବାରକୁ ଅତିରିକ୍ତ ଅନୁକମ୍ପାମୂଳକ ସହାୟତା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା।
ବେଦାନ୍ତ ଏହି ଖଣି ଖୋଲିବା ପରେ ପ୍ରଥମେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଗତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ତେବେ ରାଜନୈତିକ ଚାପ ଓ କୋଇଲା ପରିବହନକୁ ବିରୋଧ ଯୋଗୁଁ ଖଣି ଖନନ କାର୍ଯ୍ୟ ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେବାରୁ ସ୍ଥିତି ବିଗିଡ଼ିଯାଇଛି। ଆଇନକୁ ନିଜ ହାତକୁ ନେଇ ଆନ୍ଦୋଳନକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରିଛନ୍ତି।
ସମାଲୋଚକମାନେ ଯୁକ୍ତି ବାଢ଼ିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଅଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଏବଂ କିଛି ବିକ୍ଷୋଭକାରୀ ପୂର୍ବରୁ ଅଧିଗ୍ରହଣ ହୋଇଥିବା ଜମିରୁ ଅତିରିକ୍ତ ଆର୍ଥିକ ଫାଇଦା ଚାହୁଁଛନ୍ତି । ବିସ୍ଥାପିତ ପରିବାରମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲଗାଯାଇଥିବା ଅର୍ଥନୈତିକ ଅବରୋଧ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଭାବରେ ଖଣିରୁ କୋଇଲା ପରିବହନକୁ ବନ୍ଦ କରିଦେଇଛି, ଯାହା ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଅର୍ଥନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତାକୁ ବଢାଇ ଦେଇଛି । ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନ ସହ ଆଲୋଚନା ସତ୍ତ୍ୱେ ଅଚଳାବସ୍ଥା ଜାରି ରହିଥିବାରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଅର୍ଥନୈତିକ ଗତିବିଧି ଗୁରୁତର ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଛି।
ନିକଟରେ ରାଜ୍ୟ ରାଜନୀତିରେ ଯେଉଁ ପରିବର୍ତନ ଘଟିଛି, ତାହା ଆଶାର କିରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଏବଂ ଆନ୍ଦୋଳନକାରୀମାନେ ଓଡ଼ିଶାର ନୂଆ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଭେଟି ଏହି ସମସ୍ୟା ନେଇ ଅବଗତ କରିଛନ୍ତି। ତଥାପି କ୍ଷେତ୍ର ସ୍ତରରେ ଆନ୍ଦୋଳନର ହିଂସାତ୍ମକ ଓ ଅଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଭାବେ ଜାରି ରହିଥିବାରୁ ରାଜ୍ୟ ରାଜକୋଷକୁ ବହୁ ପରିମାଣରେ ରାଜସ୍ବ କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡୁଛି। ଏହି ପ୍ରତିରୋଧ ଜାରି ରହିଲେ କୋଇଲା ପରିବହନ ବନ୍ଦ ହୋଇଯିବା ରୁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଙ୍କୁ ଯଥେଷ୍ଟ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷତି ସହିବାକୁ ପଡ଼ିବ।
ଅବରୋଧକାରୀମାନେ ପ୍ରଶାସନ ଓ ବିସ୍ଥାପିତ ଲୋକଙ୍କ ସହ ଗଠନମୂଳକ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ମନା କରିବା ଉଭୟ ଆଞ୍ଚଳିକ ସ୍ୱାର୍ଥ ଓ ସରକାରଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ କର୍ପୋରେଟ୍ ସଂସ୍ଥା କ୍ଷତି ସହିବା ଫଳରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସାମଗ୍ରିକ ଅର୍ଥନୈତିକ ସମୃଦ୍ଧି ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହେଉଛି।